28 Muharram 1433H. [MOD] -
KUALA LUMPUR: Secara
amnya, kajian Kajian Politik untuk Perubahan (KPRU) mendapati Sistem
Penguatkuasaan Automatik (AES) berfungsi sebagai suatu dasar untuk
mengaut keuntungan.
Justeru, KPRU berpandangan jika kerajaan adalah serius bagi
memperbaiki keselamatan jalan raya para pengguna di Malaysia, maka suatu
sistem pengangkutan yang komprehensif harus dilakukan.
Ini termasuklah sistem pengangkutan awam yang cekap dan efektif,
kempen kesedaran di semua lapisan masyarakat mengenai kepentingan
keselamatan jalan raya, dan rangkaian jalan raya yang selamat dan
berkesan.
Berikut ialah hasil kajian berkenaan.
Kajian KPRU: AES berfungsi untuk kaut keuntungan
KUALA LUMPUR: Secara amnya, kajian Kajian Politik untuk Perubahan
(KPRU) mendapati Sistem Penguatkuasaan Automatik (AES) berfungsi sebagai
suatu dasar untuk mengaut keuntungan.
Justeru, KPRU berpandangan jika kerajaan adalah serius bagi
memperbaiki keselamatan jalan raya para pengguna di Malaysia, maka suatu
sistem pengangkutan yang komprehensif harus dilakukan.
Ini termasuklah sistem pengangkutan awam yang cekap dan efektif,
kempen kesedaran di semua lapisan masyarakat mengenai kepentingan
keselamatan jalan raya, dan rangkaian jalan raya yang selamat dan
berkesan.
Berikut ialah hasil kajian berkenaan.
Pengenalan
Salah satu elemen utama tadbir urus negara moden yang membentuk
legitimasi sebuah rejim pemerintah ialah keterbukaan dari segi proses
konsultasi atau rundingan berkenaan dengan penggubalan sesuatu dasar.
Apabila sebuah sistem yang melibatkan kesejahteraan/kepentingan rakyat
terbanyak seperti Sistem Penguatkuasaan Automatik (AES) dilaksanakan
oleh kerajaan pusat dan dilakukan tanpa persetujuan kerajaan
negeri/tempatan atau rundingan terbuka bersama rakyat, seperti yang
dapat dilihat di negara-negara seperti Amerika Syarikat, pelaksanaan
sistem tersebut akan dibantah secara terbuka. Hal ini kerana pelaksanaan
yang dilakukan secara tertutup, sepertimana yang berlaku di Malaysia,
memberi isyarat bahawa pelaksanaan dasar tersebut tidak dilakukan dengan
meletakkan kepentingan rakyat mendahului kepentingan
kapitalisme/kronisme.
Seharusnya, dalam pelaksanaan mana-mana dasar penting, mengambil
contoh negara Sweden, perancangan dan pelaksanaan sistem AES melibatkan
proses konsultasi di mana rakyat diminta untuk mengambil bahagian untuk
menjadikan pelaksanaan sistem AES tersebut lebih efektif. Sedangkan di
Malaysia, hampir keseluruhan proses dilakukan secara tertutup,
fakta-fakta berkaitan sistem AES hanya diketahui selepas kontrak
pelaksanaan tersebut ditandatangani.
Pelaksanaan AES telah membangkitkan bantahan daripada pelbagai pihak.
Dalam usaha mengkaji bantahan-bantahan terhadap AES, Kajian Politik
untuk Perubahan (KPRU) mendapati corak am yang agak sama dengan
perkembangan unik masing-masing di beberapa buah negara yang juga
melaksanakan sistem berkenaan. Justeru, KPRU merumuskan dua perkara
utama untuk penelitian kita bersama apabila membicarakan isu pelaksanaan
sistem AES seperti berikut:
1. Selain Malaysia, pelaksanaan sistem AES juga mendapat
bantahan di negara-negara lain yang melaksanakannya. Hal ini kerana
pelaksanaan sistem AES dilihat sebagai percubaan mengumpul hasil/meraih
keuntungan oleh kerajaan dan syarikat swasta yang
membekalkan/menguruskan kamera-kamera AES, pada masa yang sama
membebankan rakyat dengan saman trafik.
2. Pelaksanaan sistem AES di negara lain bukanlah cara utama
kerajaan meningkatkan keselamatan jalan raya. Sebaliknya, ianya bersifat
komplimentari, pembangunan bersama sistem pengangkutan awam yang
sistematik, cekap, berkesan dan menyeluruh.
Penemuan Pertama
Selain Malaysia, pelaksanaan sistem AES juga mendapat
bantahan di negara-negara yang melaksanakannya. Hal ini kerana
pelaksanaan sistem AES ini dilihat sebagai percubaan mengumpul
hasil/meraih keuntungan oleh kerajaan dan syarikat swasta yang
membekalkan/menguruskan kamera-kamera AES, pada masa yang sama
membebankan rakyat dengan saman trafik.
Amerika Syarikat
Kumpulan anti kamera kelajuan Camerafraud telah memperlihatkan
peningkatan dalam sokongan daripada 100 orang ahli kepada 1500 orang
ahli dalam tahun 2008. Pada Julai 2010, Kumpulan tersebut telah
mengumpul tandatangan sebanyk 150,000 bagi menolak pelaksanaan kamera
kelajuan.[1]
Penolakan penggunaan kamera kelajuan ini memperlihatkan sebanyak 13
negeri[2] di Amerika Syarikat mempunyai undang-undang khas untuk menolak
penggunaan kamera kelajuan di lebuh raya-lebuh raya. Bagi negeri-negeri
yang memasang kamera kelajuan, warga negeri tersebut mengambil langkah
untuk menyusahkan kamera-kamera kelajuan mengambil gambat plat kereta
mereka. Contoh tindakan yang diambil boleh dilihat di Maryland di mana
kamera lampu merah mula dipasang pada tahun 1997 dan kamera kelajuan
pada tahun 2007[3]. Para pengguna jalan raya di negeri tersebut mula
menggunakan teknik NoPhoto di mana plat kereta menggunakan dua benda
yang kecil yang memantul cahaya di hujung plat kereta. Dua benda ini
akan memutarbelitkan gambar yang diambil oleh kamera.
Penggunaan kamera kelajuan untuk meraih keuntungan ini dapat dilihat
di Washington DC apabila bandar tersebut membelanjakan sebanyak USD$52.7
juta kepada ACS State & Local Solutions untuk memasang, mengendali
dan menyelenggara jaringan kamera trafik di bandar tersebut. Pelaksanaan
kamera trafik di bandar tersebut pula menghasilkan sebanyak USD$85 juta
dalam saman trafik pada tahun 2011. Nilai saman trafik bagi para
pemandu yang membawa kenderaan mereka dengan kadar 25 mph (40.2 km/j)
melebihi had kelajuan dinaikkan kepada USD$300 daripada USD$250. Had
kelajuan bagi jalan raya di kawasan luar bandar ialah 50 mph dan 60 mph
di lebuh raya.[4] [5] Ini adalah berikutan sebuah laporan akhbar pada
bulan Mac 2012 melaporkan bahawa bandar tersebut menghadapi USD$172 juta
dalam defisit dan sebuah rancangan untuk menambah hasil (revenue) bandar
tersebut adalah dengan menambah pungutan hasil ekoran program kamera
trafik sebanyak USD$31 juta pada tahun 2012 dan USD$40 juta pada tahun
2013.[6]
Negeri California pula menaikkan kadar saman trafiknya kepada USD$271
di mana Lockhead Martin (syarikat pembekal kamera trafik di negeri
California) akan meraih keuntungan sebanyak USD$70 bagi setiap USD$271
saman yang dikeluarkan.[7]
Bandar lain di Amerika Syarikat tidak terkecuali dengan projek meraih
keuntungan melalui kamera AES. Di bandar Chicago, Datuk Bandar Rahm
Emanual bergantung kepada keuntungan daripada sisem AES yang bernilai
USD$30 juta dalam saman trafik untuk membiayai projek keselamatan
kanak-kanak bandar tersebut. Kadar saman trafik di bandar Chicago adalah
seperti yang berikut: USD$35 bagi kesalahan memandu antara 6 mph –
10mph (9.6 km/j – 16 km/j) melebihi had kelajuan di kawasan
persekolahan, dan USD$100 bagi kesalahan memandu dengan kadar 11 mph (17
km/j) melebihi had kelajuan .[8] Had kelajuan bagi jalan raya adalah
masing-masing 65 mph (104 km/j) bagi lebuh raya di kawasan bandar, 55
mph (88 km/j) bagi lebuh raya di kawasan luar bandar, 30 mph (48 km/j)
di kawasan perumahan dan 20 mph (32 km/j) di kawasan persekolahan.[9]
Kanada
Kamera kelajuan di negara Kanada mula dipasang pada tahun 1988 di
British Columbia. Pada ketika itu, 75 peratus warga Kanada menunjukkan
maklum balas positif terhadap pemasangan kamera kelajuan. Namun, maklum
balas itu berbeza pada tahun 2001 apabila 32 peratus daripada 2,114
respondan yang mengambil bahagian dalam satu kajian menolak pemasangan
kamera kelajuan di lebuh raya. Corak am penolakan pemasangan kamera
kelajuan di Kanada berbeza-berbeza.[10]
Sepertimana di Amerika Syarikat, pemasangan kamera trafik di Kanada,
contohnya di bandar Calgary, di mana nilai saman trafik bagi mereka yang
ditangkap oleh kamera lampu merah adalah sebanyak CAD$287 dan nilai
saman trafik bagi mereka yang membawa kenderaan melebihi had kelajuan
adalah sebanyak CAD$136. Selain itu, jumlah saman trafik yang
dikeluarkan oleh lima simpang utama bandar tersebut adalah sebanyak
73,839 bagi tahun 2011.[11] Di bandar Calgary, Kanada, pihak berkaitan
meraih keuntungan sebanyak CAD$10,042,104 pada tahun 2011 bagi kesalahan
kelajuan semata-mata.
Malah majlis perbandaran Winnipeg telah mengakui bahawa program AES
adalah bertujuan untuk meraih keuntungan dan bukannya untuk meningkatkan
keselamatan jalan raya. Ini adalah berikutan laporan dalaman[12] yang
dikeluarkan oleh majlis perbandaran tersebut yang menyatakan bahawa “the
report going to the protection committee confirmed for the first time
publicly that city bureaucrats are recommending the continuation of
photo enforcement largely for revenue reasons and not for traffic safety
purposes.”
Persoalannya adalah sama ada Kerajaan Malaysia, terutamanya
Kementerian Pengangkutan juga mempunyai pemikiran yang sama seperti
majlis perbandaran Winnipeg, Kanada dalam pelaksanaan kamera AES?
United Kingdom
Sudah 20 tahun kamera kelajuan dipasang di United Kingdom di mana
kamera pertama yang dipasang ialah di Jambatan Twickenham di daerah
Surrey. Kegagalan penggunaan kamera kelajuan bermula apabila pihak
berkaitan mula diberikan kebenaran untuk menerima peratusan tertentu
daripada hasil yang dijana oleh kamera kelajuan. Ini membawa kepada
bilangan kamera kelajuan meningkat daripada 1,600 buah kamera pada tahun
2000 kepada 4,737 buah kamera pada tahun 2007 tetapi keberkesanannya
dipertikaikan.
Contohnya kamera kelajuan yang dipasang di Jalan Stoney, di daerah
West Midlands, di barat tengah England[13]. Kamera tersebut diberi
gelaran “kamera trafik paling licik”. Ini berikutan kamera tersebut
dipasang hitam dan ianya tersorok dalam sebuah pokok. Ianya berjaya
menangkap 1,500 pelanggar undang-undang jalan raya dalam seminggu ianya
mula dipasang dan membawa keuntungan kepada kerajaan tempatan sebanyak
£45,000 hingga £90,000 seminggu (RM218,970-RM437,966), lantas
menjadikannya ia contoh kamera trafik yang tidak digunakan untuk
mengurangkan kadar kemalangan dan menaikkan keselamatan jalan,
sebaliknya sebagai mesin keuntungan pihak berkaitan.
Keberkesanan kamera kelajuan terus dinafikan setelah pihak polis di
daerah Avon dan Somerset menyatakan kamera kelajuan gagal untuk membawa
sebarang perbezaan atau pengurangan dalam kemalangan jalan raya. Ini
berikutan selepas penggunaan kamera kelajuan mula diakhirkan pada Mac
2011, kadar kemalangan jalan raya sebenarnya menunjukkan pengurangan di
mana pada tahun 2010, kemalangan jalan raya di Avon adalah sebanyak 312
kemalangan dan angka ini mengurang kepada 258 kemalangan pada tahun
2011. Jalan raya di Somerset juga memperlihatkan pengurangan pasca
penutupan penggunaan kamera kelajuan di mana kemalangan jalan raya pada
tahun 2010 adalah sebanyak 238, angka ini menurun kepada 224 pada tahun
2011.[14]
Dalam sebuah kajian yang dilakukan di UK, papan tanda yang menyatakan
kelajuan seorang pemandu dikatakan 50 kali lagi efektif berbanding
kamera kelajuan dalam usaha mengurangkan kelajuan di jalan raya.[15]
Semakin banyak daerah di UK yang menutup program kamera kelajuan mereka.
pada tahun 2010, 5 daerah di UK, Swindon, Oxfordshire, Wiltshire,
Buckingham dan Lanashire menutup program kamera kelajuan mereka.[16]
Malah sehingga Jun 2012, 1522 kamera kelajuan di UK tidak lagi
berfungsi atau digunakan. Ini merupakan peningkatan sebanyak 37 peratus
pada tahun 2010 dan 32 peratus pada tahun 2009. Kamera-kamera yang tidak
lagi digunakan untuk menangkap para pengguna jalan raya dibiarkan di
tempat seadanya sebagai kaedah pencegahan.[17]
Perancis
Akibat kekecewaan terhadap kuota penguatkuasaan kelajuan, sekumpulan
pegawai polis telah mengambil tindakan untuk menutup kamera-kamera
kelajuan di laluan mereka. Ini adalah kerana, menurut kumpulan pegawai
polis tersebut, mereka dipaksa mengisi kuota pengeluaran saman untuk
menerima bonus dan menurut kumpulan ini, polisi keselamatan jalan raya
di Perancis telah fokus kepada keuntungan dan bukannya memperbaiki
keselamatan jalan raya pengguna di negara tersebut.[18]
Pada tahun 2011[19], ribuan pemandu kereta dan motosikal telah
melancarkan beberapa siri demonstrasi untuk menentang langkah-langkah
keselamatan jalan raya yang baru dan penggunaan meningkat kamera-kamera
kelajuan.
Pada tahun 2008[20], pihak polis telah menahan dua orang warga
Perancis atas dakwaan meletup dan memusnahkan beberapa puluhan kamera
kelajuan di sekitar bandar Paris menggunakan dinamit. Kedua-dua warga
tersebut mendakwa mereka merupakan ahli kumpulan Nationalist
Revolutionary Army Faction (Finar), iaitu kumpulan yang bertanggungjawab
untuk kemusnahan berpuluh-puluh kamera kelajuan. Dan sehingga tahun
2003, sebanyak 1,860 kamera kelajuan di seluruh negara Perancis telah
dimusnahkan oleh golongan anti kamera kelajuan.
Penentangan ke atas kamera kelajuan melihat penyambungan di tahun
2012 di mana dua kamera kelajuan telah disembur cat dan dibakar, lantas,
merosakkan kedua-dua kamera kelajuan tersebut.[21]
Pelaksanaan sistem AES di Perancis telah memperlihatkan pihak
kerajaan Perancis meraih keuntungan sebanyak €639 juta dalam pengeluaran
saman trafik bagi kesalahan trafik pada tahun 2011. Manakala dari 1
Januari 2012 hingga 30 Jun 2012, kamera kelajuan telah mengutip sebanyak
€324 juta dalam saman[22] dan nilai sebuah saman trafik bagi memandu
melebihi had kelajuan di Perancis adalah sebanyak €135.[23] Manakala
semenjak program AES dilancarkan pada tahun 2003 sehingga tahun 2012,
kerajaan Perancis telah meraih keuntungan kira-kira €700 juta daripada
saman trafik.[24]
Australia
Bagi negara Australia, pelaksanaan sistem AES adalah mengikut
peruntukan negeri dan bukannya kerajaan persekutuan. Dan keadaan ini
dapat dilihat dengan kerajaan negeri mengaut keuntungan bernilai
berjuta-juta akibat pelaksanaan sistem AES ini. Negeri Victoria
misalnya, pada tahun 2008 sehingga 2009, kerajaan negeri mengaut
keuntungan sebanyak AUD$397 juta dalam pengeluaran seman bagi kesalahan
trafik. Angka ini melonjak kepada AUD$437 juta pada tahun 2009/2010.[25]
Kerajaan negeri Queensland juga menjangka untuk meningkatkan hasil
kutipan daripada saman trafik kepada AUD$81 juta pada tahun 2013
berbanding AUD$53 juta pada tahun 2012. Jangkaan bagi peningkatan hasil
ini adalah berikutan kerajaan negeri terpaksa membelanjakan sebanyak
AUD$50 juta untuk mengendalikan kamera-kamera kelajuan.[26]
Manakala di New South Wales (NSW) pula, kerajaan negeri tersebut
meraih keuntungan sebanyak AUD$23,100,291 di sepuluh jalan raya yang
mempunyai kamera kelajuan yang paling banyak merakam kesalahan memandu
melebihi had kelajuan yang paling tinggi. Malah jalan Clevelenad St
Surry Hills, sebuah jalan yang hanya mempunyai 3 kamera kelajuan berjaya
mengutip keuntungan pada purata AUD$1,199,146 bagi setiap kamera.[27]
Penolakan penggunaan kamera kelajuan bagi meraih keuntungan akhirnya
ditolak oleh kerajaan negeri tersebut. Ini berikutan kerajaan negeri NSW
menutup 38 buah kamera daripada 141 kamera kelajuan selepas ianya
didapati kamera-kamera tersebut gagal untuk mengurangkan kadar
kemalangan jalan raya. Sebanyak AUD$10 juta telah diraih oleh 38 kamera
tersebu sewaktu digunakan. Lantas, di sebalik menyelamatkan nyawa para
pengguna jalan raya di NSW, kerajaan negeri tersebut telah mengakui
kegagalan dan mengakui bebanan kewangan 38 buah kamera tersebut ke atas
warga NSW dengan menutupi 38 buah kamera kelajuan di negeri
tersebut.[28]
Penemuan Kedua
Pelaksanaan sistem AES di negara lain bukanlah cara utama
kerajaan meningkatkan keselamatan jalan raya. Sebaliknya, ianya
bersifat komplementari, pembangunan bersama sistem pengangkutan awam
yang sistematik, cekap, berkesan dan menyeluruh.
Amerika Syarikat
Pada tahun 2011[29], Presiden Amerika Syarikat Barack Obama telah
memperuntukkan sebanyak USD$8 bilion bagi pembinaan rel berkelajuan.
Projek ini bukan sahaja dijangka membuka peluang pekerjaan di negera
tersebut, ianya juga dijangka meningkatkan keberkesanan pengangkutan
awam di Amerika Syarikat. Pada tahun 2009, terdapat sebanyak 7,700 jenis
sistem pengangkutan awam di negara tersebut. Pada tahun 2011[30], warga
Amerika Syarikat mengambil 10.2 bilion perjalanan menggunakan
pengangkutan awam.
Bagi Belanjawan tahun 2013 negara tersebut pula[31], Presiden Barack
Obama memperuntukkan sebanyak USD$476 bilion selama enam tahun kepada
Kementerian Pengangkutan yang melibatkan peningkatan
lebuhraya-lebuhraya, jaringan transit dan perkembangan perkhidmatan
kereta api. Keberkesanan sistem pengangkutan awam Amerika Syarikat
terbukti dengan jelas apabila individu-individu yang menggunakan sistem
pengangkutan dikatakan dapat menjimatkan sebanyak USD$10,116
(RM30,550.32) setahun dan penjimatan sebanyak USD$843 (RM2,545.86)
sebulan.[32]
Kepentingan pengangkutan awam di Amerika Syarikat lebih jelas apabila
di bandar New York, sebanyak 56.7 peratus warga New York membawa
kereta, 31.1 peratus menggunakan pengangkutan awam, 1.5 peratus
menggunakan teksi, 3.9 peratus menggunakan motosikal, 6.3 peratus jalan
kaki dan 0.5 peratus menggunakan basikal untuk bergerak.[33] Namun,
bagi negeri seperti negeri California, penggunaan kenderaan persendirian
masih diutamakan apabila sebanyak 71.4 peratus kenderaan yang dicatat
adalah kereta/lori dan van. Ini berbanding dengan hanya 14.6 peratus
warga negeri California menggunakan pengangkutan awam, 4.3 peratus warga
California jalan kaki, 1.9 peratus menggunakan basikal dan 1.5 peratus
lagi menggunakan teksi, motosikal dan sebagainya.[34]
Bagi laluan kereta api di Amerika Syarikat pula, ianya merupakan
suatu jaringan yang menyentuh setiap 50 negeri dengan rancangan kerajaan
Amerika Syarikat di bawah Presiden Barack Obama untuk membina 17,703
kilometer rangkaian jaringan kereta api berkelajuan tinggi yang akan
disiap pada tahun 2030[35]. Kereta api berkelajuan tinggi ini akan
menghubungkait bersama kereta api kelajuan biasa lantas menjadikan
jaringan kereta api di Amerika Syarikat antara paling menyeluruh di
dunia.
Kanada
Sejak tahun 2006, kerajaan Kanada memperuntukkan sebanyak $5 bilion
kepada kerajaan tempatan untuk memajukan jaringan pengangkutan awam
mereka. Malah dari tahun 2009 hingga tahun 2011, di bawah Pelan Tindakan
Ekonomi Kanada, kerajaan Kanada melaburkan sebanyak $240 juta untuk
pembangunan 70 jenis projek transit pengangkutan awam. Seterusnya, di
bawah Tabung Pembinaan Kanada (BCF), sebanyak $8.8 bilion telah
disalurkan bagi pembangunan jaringan pengangkutan awam di seluruh negara
Kanada. Dan di bawah kerjasama BCF dan Major Infrastruktur Component
(MIC), sebanyak $2.3 bilion daripada peruntukan kerajaan pusat telah
disalurkan kepada 22 jenis projek pembinaan infrastruktur di seluruh
negara Kanada.[36]
United Kingdom
Penggunaan jaringan kereta api UK memperlihatkan penggunaan meningkat
saban tahun. Tahun 2010/2011 memperlihatkan kadar penggunaan yang
paling tinggi dengan lebih daripada 50 bilion perjalanan oleh para
pengguna telah direkod. Fakta ini menunjukkan kebergantungan warga UK
yang tinggi ke atas pengangkutan awam yang efektif.
Jarak Perjalanan kilometer (bilion) Para Pengguna di Pengangkutan Awam Kereta Api UK tahun 2000-2011[37]
Belanda
Di Belanda, warga negara tersebut digalakkan oleh kerajaannya untuk
menggunakan baskal untuk perjalanan mereka. Meskipun warga Belanda
terdiri daripada 17 juta orang, tetapi 18 juta penggunaan basikal sehari
telah direkod oleh kerajaan Belanda.[38] Di samping itu, di bandar
Amsterdam, terdapat 30 buah laluan bas, 16 buah laluan trem, 5 buah
laluan feri dan 4 buah laluan bas metro. Malah, bas waktu malam di
bandar Amsterdam adalah daripada pukul 12.30 malam sehingga 7.30
pagi[39]. Meletakkan kereta di bandar-bandar dalam negara Belanda pula
terdiri daripada tiga jenis; Zon Biru (tiket masa yang bercop), P-Zon
(tempat letak bermeter) dan P+R lokaliti (tempat letak kereta di luar
bandar dengan pengangkutan awam kerap).[40]
Kesemua perkhidmatan pengangkutan awam di negara Belanda menggunakan
kad OV-Chip. Ianya menggunakan pengisian kredit untuk digunakan di
seluruh negara. Cara penggunaan kad ini adalah apabila ianya digunakan
sejumlah kredit akan ditolak. Apabila seseorang itu keluar, sejumlah itu
dimasukkan semula ke dalam kad tersebut.
Pembantu golongan kurang upaya pula mempunyai hak untuk menaiki
pengangkutan awam secara percuma jika mereka mempunyai Pas Khas Bantuan
Pengangkutan Awam (OV Begeleiderskaart). Bagi golongan kurang upaya yang
tiada pembantu khas,, Pejabat Bantuan Kurang Upaya (NS) boleh dihubungi
untuk membantu golongan kurang upaya ini. Terdapat 100 stesen di
seluruh Belanda yang mempunyai Pembantu Perjalanan untuk golongan kurang
upaya. Sesetengah stesen kereta api mempunyai jambatan mudah alih
mereka yang menggunakan kerusi kurang upaya, panduan untuk mereka yang
buta dan soket khas untuk alat pendengaran mereka yang pekak di kaunter
menjual tiket. Bagi golongan kurang upaya yang hendak menaiki teksi,
terdapat teksi khas yang mempunyai perjalanan jauh. Perkhidmatan teksi
tersebut dinamakan Valys.[41]
Secara dasarnya, Belanda bukan sahaja mempunyai jaringan pengangkutan
awam yang menyeluruh, ianya juga mesra golongan kurang upaya dan
mengutamakan penggunaan basikal bagi setiap rakyatnya untuk bergerak.
Sweden
Di Sweden, terdapat tiga jenis pengangkutan awam yang disediakan oleh
kerajaan negara Sweden. Pertama ialah pengangkutan awam am yang
berasaskan jadual dan laluan kepada semua pihak; pengangkutan awam khas
yang disediakan kepada kumpulan khas seperti orang kurang upaya dan para
pelajar; ketiga ialah pengangkutan awam yang disewa khas dan
pengangkutan awam untuk para pelancong.[42]
Di negara Sweden, pengangkutan awam ditadbir oleh kerajaan-kerajaan
tempatan. Ini memberi kebebasan kepada kerajaan tempatan untuk memilih
laluan dan jumlah keuntungan yang disasarkan. Akan tetapi. Kerajaan
pusat mempunyai tanggungjawab untuk memastikan perkhidmatan di bawah
kerajaan tempatan adalah berkualiti dan terdapat kerjasama di antara
kerajaan pusat dan kerajaan tempatan untuk memastikan perkhidmatan
seluruh negara adalah selari. Kerajaan pusat juga menyediakan geran
untuk penyelidikan dan pembangunan di sektor perkhidmatan awam. Akan
tetapi, tiada geran disediakan bagi perkhidmatan tempatan dan rantau
Eropah. Seperti di Belanda, pengangkutan awam negara Sweden adalah mesra
kurang upaya di mana terdapat dua jenis perkhidmatan yang disediakan
untuk membantu perjalanan golongan kurang upaya. Dua perkhidmatan
tersebut adalah perkhidmatan Pengangkutan Kurang Upaya dan Perkhidmatan
Mobiliti Negara.
Perkhidmatan Mobiliti Negara[43] berfungsi untuk membantu perjalanan
golongan kurang upaya dengan menyediakan kereta atau minibus mesra
kurang upaya untuk pengangkutan golongan kurang upaya. Perkhidmatan ini
bergantung kepada jarak yang disasarkan. Perkhidmatan Pengangkutan
Kurang Upaya pula adalah perkhidmatan yang menyediakan kenderaan mesra
kurang upaya yang yang tidak kira tempat dan jarak tempat yang
disasarkan.[44]
Bagi warga Sweden yang lain, perkhidmatan pengangkutan awam secara
amnya terdiri daripada, teksi, basikal, feri dan kereta api yang
disediakan oleh Swedish State Railways dan Pas Satu Negara InterRail
menyediakan perjalanan untuk tiga, empat, enam atau 8 hari satu bulan
dalam negara Sweden.[45] Bagi perjalanan dalam bandar, perkhidmatan trem
disediakan seperti di Gothenburg yang menyediakan perkhidmatan seluruh
bandar Gothenburg.[46]
Akibat kebergantungan yang tinggi terhadap pengangkutan awam di
Sweden, sebanyak 1.2 bilion perjalanan dilakukan secara rantau dan
tempatan di negara Sweden menggunakan pengangkutan awam.[47] Bagi
perkhidmatan basikal di bandar Stockholm, sesiapa yang tidak mempunyai
basikal persendirian boleh menyewa basikal yang disediakan. Penyewaan
basikal ini dilaksanakan melalui sewaan automatik di stesen-stesen sewa
basikal yang menggunakan komputer dan kad sewaan.[48]
Terakhir sekali, lanskap pengangkutan awam Sweden bakal berubah
dengan pelaksanaan projek Swedish Doubling yang merupakan kerjasama
antara para operator, kerajaan tempatan, badan pemikir rantau Eropah,
penguatkuasa pengangkutan awam dan pembuat keputusan. Projek ini
bertujuan untuk menambahkan lagi kualiti pengangkutan awam dan
membangunkan lagi pengangkutan awam di negara Sweden. Antara kejayaan
projek tersebut adalah persetujuan daripada 50,000 para pemandu seluruh
negara Sweden untuk meninggalkan kenderaan persendirian mereka yang
menaiki pengangkutan awam secara percuma selama dua minggu. Meskipun
ianya masih dalam tempoh percubaan, program ini telah memperlihatkan
peningkatan dalam penggunaan pengangkuran awam sebanyak 20 peratus.
Program berjaya di bawah Swedish Doubling ini memperlihatkan lebih
daripada separuh daripada pemilik kenderaan persendirian meninggalkan
kenderaan mereka dan menggunakan pengangkutan awam di bawah program “Park and Ride”. Begitu juga kejayaan program “Bike and Ride”
yang memperlihatkan pemilik kenderaan persendirian meninggkalkan
kenderaan persendirian mereka dan menggunakan pengangkutan awam.[49]
Perancis
Pemantauan ke atas pengangkutan awam di negara Perancis dilakukan di
peringkat negara dengan Suruhanjaya Antarabandar di Perancis akan
menilai kemudahan pengangkutan awam. Manakala ianya merupakan
tanggungjawab operator pengangkutan awam untuk menyediakan kadar tambang
bagi golongan kurang upaya.
Pengangkutan awam di Perancis dikendalikan oleh 7 operator pengangkutan awam[50]. 7 operator ini terdiri daripada:
1.Eurolines – memberi perkhidmatan bas kepada 1500 destinasi seluruh rantau Eropah
2.Eurostar – memberi perkhidmatan kereta api daripada Perancis kepada London.
3.Noctilien – perkhidmatan bas malam yang mempunyai 35 laluan seluruh negara Perancis.
4.RATP Paris Publis Transport Network – memberi perkhidmatan hampir
semua perkhidmatan pengangkutan awam di seluruh negara Perancis. Antara
perkhidmatan yang ditawarkan adalah, kereta api metro, bas, trem, kereta
api laju, perkhidmatan khas bagi kawasan-kawasan yang tiada
perkhidmatan awam dan perkhidmatan khas untuk golongan kurang upaya.
5.SNCF Transilien – merupakan perkhidmatan pengangkutan awam yang berkhidmat di kawasan-kawasan pinggir bandar.
6. Thalys – memberi perkhidmatan kereta api laju antara Perancis dan Bandar-bandar Utara rantau Eropah.
7.Cityrama – memberi perkhidmatan udara dan kereta api di seluruh negara Perancis.
Bagi pengangkutan alternatif di Perancis, jaringan jalan raya
sepanjang 880,000km di negara tersebut, terbuka untuk digunakan oleh
para pengguna basikal. Di samping itu, di bandar-bandar seperti di
bandar Paris pula, laluan
Penutup
Secara amnya, kajian KPRU mendapati sistem AES berfungsi sebagai
suatu dasar untuk mengaut keuntungan. Jika kerajaan adalah serius bagi
memperbaiki keselamatan jalan raya para pengguna di Malaysia, maka suatu
sistem pengangkutan yang komprehensif harus dilakukan. Ini termasuklah
sistem pengangkutan awam yang cekap dan efektif, kempen kesedaran di
semua lapisan masyarakat mengenai kepentingan keselamatan jalan raya,
dan rangkaian jalan raya yang selamat dan berkesan.
Corak am yang melakarkan pelaksanaan program AES di Malaysia dan di
negara lain adalah pelaksanaan program AES adalah berteraskan usaha
kerajaan atau pihak berkaitan untuk meraih keuntungan sementara para
pengguna jalan raya dibebani dengan kadar saman yang tinggi. Bagi
program AES yang berjaya, contohnya di Belanda dan Sweden pula, program
AES dikatakan berjaya berbanding negara lain kerana kerajaan di
negara-negara tersebut berusaha untuk menyediakan sistem pengangkutan
awam yang cekap dan komprehensif, lantas menjadikan usaha terhadap
memperbaiki keselamatan jalan raya, suatu usaha menyeluruh dan tidak
terpencil.
Bagi kebanyakan program AES yang dilancarkan, program tersebut dalam
kajian ini menemui penentangan daripada rakyat dan pengguna jalan raya
negara tersebut. Bagi setiap program AES gagal yang dilaksanakan, ianya
adalah kerana kerajaan berkenaan melaksanakan program AES tersebut dalam
keadaan tersembunyi, tanpa rundingan bersama rakyat dan para pengguna
jalan raya di kawasan tersebut khususnya pada peringkat perancangan.
Penentangan yang diberikan oleh para pengguna jalan raya acapkali
membawa kepada penutupan program AES akhirnya.
Pada tahun 2006[51], sebuah siasatan samaran di UK telah menemui
kamera trafik sememangnya dilakukan untuk meraih keuntungan bagi
kerajaan dan syarikat pembekal kamera trafik dan bukannya untuk
meningkatkan keselamatan di jalan raya. Malah menurut siasatan tersebut,
kamera trafik sememangnya direka untuk mengaut keuntungan daripada
pengguna jalan raya di mana saman-saman yang bernilai berjuta-juta akan
disalurkan secara rahsia kepada kerajaan dan bukannya memberi semula
wang tersebut untuk memperbaiki keselamatan jalan raya.
Ianya harus diberikan perhatian di mana penentangan terhadap
syarikat-syarikat pembekal kamera trafik mencapai tahap kritikal di mana
terdapatnya laman sesawang yang menyenaraikan kegagalan
syarikat-syarikat tersebut. tersebut dalam memperbaiki keselamatan jalan
raya. Pada tahun 2011, syarikat berkaitan telah kehilangan sebanyak
USD$2.4 juta dalam kontrak berikutan permintaan ke atas kamera trafik
yang kian menurun dan penentangan terhadap kamera-kamera trafik yang
kian meningkat[52]. Pada tahun 2012, nilai saham syarikat berkaitan di
Amerika Syarikat pula menjunam daripada USD$2.10 kepada USD$1.76 (16
peratus) selepas ianya dilaporkan bahawa syarikat berkaitan terlibat
dengan amalan rasuah dengan para pegawai majlis perbandaran untuk
mendapatkan kontrak pemasangan kamera trafik.[53]
Di Malaysia, di mana kecacatan sistem pengangkutan awam dan amalan
rasuah sering dibangkitkan, apakah pelaksanaan sistem AES yang penuh
dengan bantahan akan ditangguhkan oleh kerajaan hari ini? Pendek kata,
kita nakkan kerajaan yang dahulukan kepentingan kroni atau kepentingan
rakyat terbanyak?
harakah/-